फेसबुक, ट्विटर, र ब्लग विश्वमा चलेका प्रमुख सामाजिक सञ्जालहरु हुन्। नेपालमाभने ट्विटर, र ब्लग भन्दा फेसबुकको प्रयोग बढी छ। हामी कतिपय नेपाली फेसबुक प्रयोगकर्तालाई ट्विटर र ब्लगको सामान्य जानकरी पनि छैन। यसो हुनाको प्रमुखकारणहरूमा (१) अध्ययनप्रति रुचि नहुनु (२) फेशनबाट प्रभावित हुनु र ( ३) लेखकीय कौशलता नहुनु आदि हुन्। ट्विटरमा सूचना तथा सन्देश बढीमात्रामा आदान-प्रदान हुनुका साथै विषयवस्तुमाथि गहन अन्तरक्रिया पनि भईरहेको हुन्छ। ब्लगमा भने साहित्य सृजना , सस्मरण , यात्रा लगायत मानवीय सम्बेदनालाई समेटेर लामा अथावा छोटा लेखद्वारा पेज भरिएको हुन्छ। तर फेसबुकमा भने अपवाद छोडेर यी कार्यबाट मुक्त भए हुन्छ। यसोभनौँ "फोटो राखेर" कतिवटा लाईक र कमेण्ट आए भनेर हामी गनेर बसिरहेका हुन्छौं । यसको मतलब यो होइनकि फेसबुकमा सुचना र ज्ञानगुनका कुरा नै हुँदैनन्। तर हामी अधिकांस फेसबुक प्रयोगकर्तामा पढ्ने क्षमताको पुर्ण विकाश भएकै छैन। अलिक लामा विचार वा लेखहरू प्राय कमले नै पढ्छौं । लाइक र कमेन्ट नगन्य मात्रामा हुन्छन्। अझ कहिलेकाहिं त "स्टाटस" नपढ़ीकन लाइक गरिरहेका हुन्छौँ । कतै आजको यान्त्रिक युगमा समय अभावका कारणले पो यसो भएको हो कि ? भनौंभने पनि घन्टौंसम्म च्याटिंग गरिरहेका हुन्छौँ ।
अझ खेदपूर्ण कुरा त कसैको निधन वा दुर्घटना आदिको खबरमा पनि " लाइक" गरिरहेका हुन्छौँ । यो भन्दा बिडम्बना अरू के हुनसक्छ र।
